Ж?деу т?сілін б?з?андар тапсырыссыз ?алуы м?мкін
Ж?к ж?не жолаушы тасымалын ?амтамасыз ететін локомотивтерді? а?аусыз ж?ріп т?руына жауаптан?ан ж?ндеу к?сіпорындары тиісті талап де?гейінен к?рініп отыр ма? Жо?! Себебі, ж?ндеу мекемелеріні? басым б?лігіні? технологиялы? ?ондыр?ылармен жара?талуы сын к?термейді. Ж?ндеу мекемелеріндегі локомотив ?ондыр?ысыны? б?зылуын ерте бастан аны?тайтын диагностикалы? ??ралдар жеткіліксіз. Оны? ?стіне, локомотив ж?ндеу технологиясы жиі б?зылады. М?ны? барлы?ы жинала келе локомотивтерді? техникалы? жа?дайын ??лдыратын барады. Б?л туралы «?аза?стан темір жолы» ?лтты? компаниясыны? еншілес к?сіпорыны саналатын «Локомотив» акционерлік ?о?амыны? м?рынды? болуымен ?ткен ке?ейтілген ке?есте белгілі болды.
«Локомотив» А? филиалдары - локомотив пайдалану деполарыны? жетекшілері мен ж?ндеу к?сіпорындары ?кілдеріні? ?атысуымен ?ткен ке?еске ?лтты? компанияны? локомотив шаруашылы?ына ?атысы бар ??рылымдарды? басшылары ша?ырылыпты. Локомотив ж?ндеуді?, техникалы? ж?не сервистік ?ызмет к?рсетуді? сапасын жа?сарту м?селесін тал?ыла?ан жиында «?ТЖ» ?К» А? вице-президенті Ермек ?изатов Елбасы Жолдауында ж?ктелген міндеттерді ж?зеге асыру?а темір жол к?лігі саласы тасымалдау ж?мысына са?адай сай т?руы керек екенін еске салды. «Темір жол саласында алда?ы он жылда ?андай іс-шаралар ат?арылатыны Компанияны дамытуды? 2020 жыл?а дейінгі ба?дарламасында к?рініс тап?ан. Ал ол міндеттерді ж?зеге асыруда бірінші кезекте локомотившілерге ?лкен сенім артылады», – деді Ермек ?нуарбек?лы. Айта кету керек, «Локомотив» А?-нда «Локомотив» акционерлік ?о?амын 2020 жыл?а дейін дамыту стратегиясы жасалды, б?л жоба б?гінде ?лтты? компанияны? Директорлар ке?есінде ?аралуда. «Локомотив» А? президенті ?адыл Таласпеков айт?андай, к?сіпорын?а ?арасты локомотив паркіні? 76 пайызы тоз?ан. ?олданыста ж?рген локомотивтерді? 63 пайызы пайдалану?а берілгелі 30 жылдан ас?ан. Міне, осындай тозы?ы жеткен паркпен локомотивті? ?німділігін ?амтамасыз етуде ?аза?стан Ресейден ?ана ?алып отыр. Ол елдегі локомотивтерді? ?німділігі бізден 4 пайыз?а жо?ары. Ал біз Беларусьтен 42 пайыз?а, Украинадан 49 пайыз?а жо?ары т?р екенбіз. Біра? б?л к?рсеткішпен то?мейілсуге ?лі ерте. Сонды?тан, локомотив паркін жа?артуды жал?астыра беру ?ажет. Б?л ба?ытта американды? «Дженерал электрик» компаниясыны? технологиясымен 202 тепловозды? жа?артылып, 4 электровозды? отанды? мамандарды? жобасы бойынша модернизациядан ?ткенін айту?а болады. Сонымен бірге, жа?а буынны? локомотивтері де сатып алынуда. Отанды? тепловоз ??растырылды. ?ытайлы? ?ріптестермен электровоз жасау туралы м?міле жасалды. Енді елімізде ж?к тасымалдайтын электровоз ??растыру ?ол?а алынба?. Осылайша алда?ы он жылда локомотив паркі «жасарып» шы?а келмек. Б?л ?з кезегінде локомотивтерді ж?ндеуге ж?мсалатын шы?ынды айтарлы?тай азайтады. Осы жерде ж?ндеу мекемелері ж?мыссыз ?алмай ма деген с?ра? туындайды. ?адыл Таласпеков ?зге ж?ндеу к?сіпорындарын айтпа?анда, «Локомотив» А?-на ?арасты ж?ндеуші мамандарды? біразы ?ыс?аруы м?мкін екенін айтады. «Біра?, олар ж?мыссыз ?алмайды. ?йткені, 2020 жыл?а ?арай жа?адан салынып жат?ан темір жол телімдері ?олданыс?а берілгенде ж?не ж?к тасымалдау к?лемі ?скенде 3 мы?нан астам машинист пен машинист к?мекшісі ?ажет болады. Сонда локомотив ж?ргізушілерді? ?атарын ?ыс?арту?а ?шыра?ан кадрларды ?айта о?ытып, дайындауды? есебінен толы?тырамыз», – дейді ол.
Біра? о?ан дейін ?олданыста?ы локомотивтерді техникалы? жа?дайда ?стап т?ру ?шін ж?ндеу технологиясын жетілдіре беру керек. Себебі, ж?ндеу к?сіпорындары ?осал?ы б?лшектермен, локомотив ?ондыр?ыларымен уа?тылы ?амтамасыз етілмеуі, локомотивтерді? ж?ндеуге мерзімінде а?ытылмауы, локомотивтерді? жоспардан тыс ж?ндеуге кіруі, ж?ндеу орнында т?ру уа?ытыны? артып кетуі сия?ты себептерге байланысты ?ткен жылды? ж?ндеу жоспарын орындай алмады. Локомотивтерді? б?зылу жиілігіні? ?суін локомотив паркіні? тоз?анымен т?сіндіруге болар еді, біра? «Локомотив» А?-ны? ат?арушы директоры Ба?берген Жа?сылы?овты? айтуынша, жиі б?зылатын локомотивтерді? арасында модернизациядан ?ткендеріні? ?лесі басым. Сонды?тан ?ткен жылы ж?ндеу ?ызметін ?сынатын «?ам?ор ж?ндеу корпорациясы», модернизациялауды? авторы «Дженерал электрик» ж?не сервистік ?ызмет к?рсететін «Локомотив сервис орталы?ы» жетекшілері бірнеше рет бас ?осып, тепловоз б?лшектеріні? істен шы?у себебін тал?ыла?ан. Біра?, жа?артыл?ан локомотивті? б?зылуы себебі ?лі аны?талмапты. «Дженерал электрик» компаниясы локомотивті? тартым электр ?оз?алт?ышына т?сетін салма?ты азайту ?шін компьютерлік ба?дарлама?а ?згеріс енгізген екен, б?л шара да н?тиже бермепті. Ал отанды? мамандар локомотив тораптарыны? істен шы?уына тепловозды? электр сызбасыны? шала жасалуы себеп болуы м?мкін деген болжам айтуда. Болжамдарыны? д?рысты?ын д?лелдеу ?шін зерттеу ж?ргізуге кіріспек. Ал б?гіндері модернизациялан?ан тепловоздар ?атынайтын ?азалы–?андыа?аш, Ма?ат–Ма??ыстау темір жол телімдеріндегі пойыздар салма?ы 500 тонна?а т?мендетіліпті.
Ке?ейтілген ке?есте белгілі бол?аны, алда?ы уа?ытта локомотив ж?ндеумен айналысатын мекемелерге ?ата? талап ?ойылады. Я?ни, «Локомотив» А? балансында?ы локомотивтерін техникалы? жа?ынан жара?тал?ан деполар?а ?ана ж?ндету м?селесін ?арастырма?. Осылайша тиісті талап?а жауап бермейтін ж?ндеу мекемелерін тапсырыстан ?а?па?. Б?лкім, осы жа?дайдан кейін ж?ндеушілер технологиялы? жа?ынан жара?танып, ж?ндеу сапасын к?теруге бет б?ратын шы?ар дейді локомотив ?ожайындары. ?ызу тал?ылау?а ?лас?ан ке?ес со?ында локомотив иелері мен ж?ндеуші к?сіпорындар ?алай бол?анда да локомотивтерді? техникалы? жа?дайын тиісті де?гейге к?теруге м?мкіндік беретін ?арар ?абылдап тарасты.
Халима Б??АР?ЫЗЫ