Т???ыш тепловозды? т?сауы кесілді
Желто?санны? жетінші ж?лдызы ?аза? темір жолы тарихында алтын ?ріптермен жазылып ?алды. Кеше осыдан бес ай б?рын ?ана іске ?осыл?ан «Локомотив ??растыру зауыты» А? ?жымы ??растыр?ан «Эволюшн» сериясында?ы ал?аш?ы локомотивті? т?сауы кесілді. ?Р премьер-министрі К?рім М?сімов ?атыс?ан салтанатты шара барысында «?аза?стан темір жолы» ?К» А?-ны? президенті Ас?ар Мамин мен «General Electric» компаниясыны? президенті Лорензо Симонелли елордада?ы «Локомотив ??растыру зауыты» А?-ны? 20 пайыз акциясына «General Electric Transportation» компаниясыны? иелік етуі туралы ??жат?а ?ол ?ойды.
Жа?а буынны? тепловозын пайдалану?а беру р?сімінде с?з ал?ан ?кімет басшысы е? алдымен жинал?ан ?ауымды Т?уелсіздік к?ні мерекесімен ??тты?тады. Ол осыдан бірнеше ай б?рын Елбасы Н?рс?лтан Назарбаевты? б?л зауытты салтанатты т?рде іске ?ос?анын, ал б?гін, Т?уелсіздік к?ні ?арса?ында зауыттан ал?аш?ы локомотивті? шы??анына ку? болып отыр?анымызды айыры?ша атап ?тті. «Мемлекет басшысыны? сындарлы саясатыны? ар?асында т?уелсіз ?аза?стан Республикасы ?лемдік экономикалы? да?дарыс тудыр?ан кедергілерден с?тті ?тіп келеді. Осы жылды? ?орытындысы бойынша еліміз экономикасы н?тижелі ?рдістерге бет ал?аны со?ан д?лел. Бізге «General Electric» сия?ты шетелдік инвесторлармен еліміздегі т?рлі м?селелерді шешу ?олдан келеді. Ал б??ан «?аза?стан темір жолы» секілді компанияны? ?йымшыл ?жымыны? ар?асында ?ол жетіп отыр. Сонды?тан б?рі?ізді индустриалды ба?дарламада?ы серпінді жобаны? с?тті ж?зеге асуымен ??тты?таймын», – деді премьер-министр.
Ал ?з кезегінде «General Electric» президенті Л.Симонелли аталмыш жоба ж?не компаниялар арасында?ы ?арым-?атынастар стратегиялы? м?нге ие екендігін ж?не компания алда?ы уа?ытта ?аза?станны? денсаулы?, м?най ж?не газ салаларына инвес-тициялар салу?а ниетті екендігін жеткізді.
К?пшілік к?ткен салтанатты с?т туды. Премьер-министр К?рім М?сімов баста?ан топ мінген отанды? локомотив орнынан ?оз?алды. Жа?а тепловозды? ??ла? т?ндырар дауысына ?ол со??ан к?пшілікті? ?ошеметі ?осылып, зауыт ішін жа??ыры??а б?леді. Жа?а локомотивті ж?ргізу ба?ытына ие бол?ан ?лім Перм?хаметов Алматы локомотив пайдалану депосында машинист-н?с?аушы болып е?бек етеді екен. Жа?а локомотивті? арты?шылы?тары туралы с?ра?анымызда: «Б?л тепловозды? б?рын?ы тепловоздардан арты?шылы?ы ?те к?п, е? бастысы, локомотив бригадасы ?шін толы? е?бек жа?дайы ?амтамасыз етілген. Локомотивті бас?ару ?те же?іл, к?ш ж?мсауды? ?ажеті жо?», – деп жа-уап берген машинист б??ан дейін д?л осындай тепловозды ж?ргізіп ж?ргеніне ?арамастан, отанды? мамандар ?олынан шы??ан т???ыш тепловозды ж?ргізгенде ?атты тол?ы?анын айтты. Айта кетсек, Америкада д?л осы серияда жасал?ан тепловоздар б?гінде Сары?зек–Алматы, Сары?зек–?шт?бе телімінде ?атынап ж?р. «Эволюшн» ?лгісіндегі ал?аш?ы отанды? локомотив Еуро-3 стандарттарына толы?ымен с?йкес келетіндіктен, ол ауа?а зиянды ?алды?тарды 40 пайыз?а дейін аз шы?арады ж?не май мен отынды 17 пайыз?а дейін ?немдейді.
«Локомотив ??растыру зауыты» А? президенті Мейрам?али Тілеужановты? айтуынша, зауытта б?гінде 269 адам ж?мыс істейді. Оны? 96-сы инженер-техниктер. ?стіміздегі жылы 16 ?ызметкер А?Ш-та «General Electric» компаниясында білімдерін жетілдіріп келсе, та?ы 100 ?ызметкер отанды? машина ??растыру зауыттарында біліктіліктерін шы?дап ?айтты. 2013 жылды? со?ында зауыт ?жымы 700-ден астам адамнан т?ратын болады. ?з ж?мысында 1200-ден астам жо?ары технологиялы? жабды?тарды ?олданып отыр?ан зауытта тепловозды? негізгі жина?тарында?ы ?аза?станды? ?лес-ті арттыру к?зделген. Тепловоз шы?аруды? ал?аш?ы кезе?інде ол 18 пайызды ??рап отыр, ал зауыт толы? ?уатында ж?мыс істейтін 2014 жылы ол 52 пайыз?а жетпек. Мейрам?али Ш?пшекбай?лы тепловоз б?лшектерін ?зімізде шы?ару локомотив ??нын арзан-дату?а м?мкіндік беретінін айтады. 2014 жыл?а дейін 409 локомотив шы?ару жоспарлан?ан. Оны? 368-і ішкі нары??а таратылады. Ол локомотивтерді? негізгі т?тынушысы «Локомотив» А?. Ал 118 локомотив сырт?ы нары??а шы?арылады. Отанды? тепловоз?а ?азірді? ?зінде Армения, Т?жікстан, Эстония, Латвия, Грузия, Белорусь, ?ыр?ызстан, Мон?олия, Якутия елдері ?ызы?ушылы? танытуда. Сондай-а?, «Газпромтранс», «Болаттранссервис» сия?ты жекеменшік компаниялардан да с?раныс т?скен. Ал «Локомотив» А? президенті ?адыл Таласпековті? айтуынша, б?л жобаны? ж?зеге асуы локомотив паркіні? с?ранысын ?ана?аттандырады. М?селен, 2010 жылы «Локомотив» А? осындай 30, ал 2014 жыл?а дейін 230 локомотив сатып алуды жоспарлап отыр.
Халима Б??ар?ызы